M-Kopa Solar
Kenya, Gana , Nijerya ve Uganda’da faaliyet gösteren kuruluş düşük gelirli ailelere güneş enerjisiyle çalışan ev sistemleri sunuyor. 2010 yılında bir fikir olarak başlayan bu girişimin amacı bankalardan kredi alıp bu ürünleri, maddi olarak karşılayamayan düşük gelirli ailelere ulaştırmak. Böylece hem insanlar yenilenebilir enerji kaynakları kullanmaya teşvik ediliyor hem de karbondioksit gibi çevreyi kirleten gazların ortaya çıkışı azaltılıyor. Sunulan buzdolabı, televizyon, telefon, radyo , ışıklandırma gibi ürünler ve bunların şarj aletlerinin tamamı güneş enerjisiyle çalışıyor. Daha önce şebekeye dahil olmamış, elektriği olmayan evlere 300.000'den fazla güneş enerjisi ile çalışan cihaz ulaştırıldı. Aynı zamanda müşterilere de kullanarak ödeme planları sunuluyor. Kullanıcılar bankaya borçlanmak yerine direkt olarak taksitli şekilde ürünlere sahip olabiliyor. Girişim şu ana kadar bu ödeme planı için 500 milyon dolarlık kredi sağladı. Kullanıcılar 112 milyon dolardan fazla gelir elde ederken hane bütçelerinde 478 milyon dolar tasarruf sağlandı. M-Kopa Solar sayesinde 3.7 milyon insan bilgisayar, telefon, televizyon gibi ürünlere ulaştı ve bu ürünleri ucuz ve yenilenebilir enerji kullanarak çalıştırdı. Ayrıca sağlanan bilgisayarlar aracılığıyla bu ülkelerde yaşayan 168 bin kişi hayatlarında ilk defa internete erişim sağladı. Güneş enerjisiyle çalışan ürünler sayesinde 2 milyon ton karbondioksidin doğaya yayılması önlendi.
Temiz Yaratıcı Teknolojiler
2009 yılında kurulan ve yenilenebilir enerji teknolojileri üzerine çalışan kuruluş; çatı ve arazi güneş enerjisi sistemlerinin projelendirilmesi ve kurulumu alanında hizmet sağlıyor. Dünyanın ilk hibrit jeotermal-konsantre termal güneş enerjisi sistemini ve Türkiye’nin ilk yüzer güneş enerjisi sistemini (Yüzer GES) hayata geçirmiştir. Yüzer Güneş Enerjisi Santrali Mersin’in Mut ilçesinde bulunan Azmak 2 Hidroelektrik Santrali rezervuarına 2014 yılında kurulmuştur. Bu sistem aynı zamanda hidroelektrik santral rezervuarına kurulan ilk yüzer güneş enerji santrali olmuştur. İTÜ ARI Teknokent içerisinde bulunan Enerji Teknokenti’nde faaliyet gösteren TYT, özellikle tarım arazilerindeki aşırı enerji kullanımını azaltmak adına güneş enerjisiyle çalışan sistemler geliştirme üzerine çalışıyor. Bu sistemler tarım arazilerinde çalıştırılan su pompaları için enerji üretiyor. Yüzer Güneş Sistemi "Hydrosolar" sayesinde suyun buharlaşmasını %60 oranında azaltarak tarım arazilerinde suyun daha verimli kullanılmasını sağlayan girişim, hem birçok ödüle layık görüldü hem de TÜBİTAK’tan oldukça destek gördü. Büyük şirketlere de temiz enerji için güneş panelleri sağlayan TYT, Türkiye’nin önde gelen yenilenebilir enerji girişimlerinden biri olarak ülke çapında ve daha sonrasında dünyada temiz enerji kullanımını artırmayı hedefliyor.
Mobisol Solar Enerji Sistemleri
Mobisol; güneş enerjisi ile çalışan led ışıkları, radyolar, cep telefonları, televizyonlar ve diğer bazı ev eşyaları üreten bir şirkettir. Yüksek kalitede güneş enerjisi üretmeyi hedefleyen girişim evleri ve iş yerlerini hedefliyor. Mobisol, Solar Ev Sistemleri kitlerinin farklı parçalarını Almanya ve Çin'de üretiyor ardından bu bileşenleri montaj için Kenya'ya gönderiyor. 80’den 200 Watt’a kadar performans gösterebilen sistemler aynı zamanda Ruanda’daki 8 okula enerji sağlıyor. 2019 yılı itibariyle 150.000'den fazla Solar Ev Sistemi kuruldu. Bu sistemler Tanzanya, Ruanda ve Kenya'da 750.000’den fazla kişinin temiz, masrafsız ve güvenilir güneş enerjisine ulaşmasını sağladı. Kullandıkça öde seçeneği veren şirket bu sayede düşük gelirli insanlara ulaşmayı ve bu sistemleri yaygınlaştırmayı amaçlıyor.
Lightsource BP
2010 yılında kurulan Lightsource, güneş enerjisi projelerine perakende yatırım planıyla İngiltere'de küçük bir start-up olarak başladı. Daha sonra ise BP ile ortaklaşa çalışmaya başladı. İngiltere'nin ilk şebeke ölçekli güneş enerjisi projelerini üstlendi. Teslim ettikleri ilk şebeke ölçekli güneş enerjisi projesi, İngiltere'de 700 kilowatt’lık bir sahaydı. Bugün Avustralya'daki en büyük projesi 600 megawatt üretiyor ve yılda 350.000'den fazla eve güç sağlıyor. Son 10 yılda Lightsource BP, 18 yeni pazara ve bölgeye genişleyerek kendisini güneş enerjisinde küresel bir lider haline getirdi. Lightsource BP şirketi , sürdürülebilirliği faaliyetlerinin merkezine yerleştirir ve düşük karbon teknolojilerinde inovasyonu destekler. Sürdürülebilirliği tüm iş döngüsüne entegre etmeyi hedefler. Yakın zamandaki duyurularına göre 2025 yılına kadar 25 gigawatt güneş enerjisi sağlama hedefine sahiptirler.
MASEN
MASEN; Fas,Varzazat’da 3000 hektarlık bir alanda toplam gücü 580 megawatta ulaşabilen dört güneş enerjisi santrali inşa ediyor. Bu projenin adı “NOORo”. Burada metrekareye düşen güneş enerjisi miktarı 2500 kilowattsaati aşıyor. Varzazat’da inşa ettikleri ilk güneş enerjisi santrali 2016 yılında hizmete girdi. Varzazat’ta kurulan santrallerin 1,3 milyon kişinin elektrik ihtiyacını karşılaması ve her yıl 800.000 tonluk karbondioksit salınımını önlemesi planlanıyor. 160 megawattlık enerji üretebilen NOORo I santralinde uzun parabolik kolektörler, topladıkları güneş ışınlarını, içinde ısı iletimi yüksek bir sıvının yer aldığı borulara iletiyor. Fas kurulan güneş santralleri ile ülkenin yenilenebilir enerji kullanımının arttırılmasını amaçlanıyor.
Kaynaklar
https://www.engineeringforchange.org/solutions/product/mobisol-solar-home-system/
https://www.deutschland.de/tr/topic/cevre/enerjide-donusume/dunyanin-en-buyuk-gunes-enerjisi-projesi
https://www.kfw.de/stories/environment/renewable-energy/solarstrom-aus-der-wueste/
https://www.lightsourcebp.com/au/2022/08/largest-solar-developer-owner-australia/
Eylül Birbudak | Endüstri Mühendisliği Stajyeri
TR
NL
EN
MK
AL
SR