Medija Centar > Nedavni događaji > Elektrikli Araç Şarj İstasyonlarına İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Verilmesi

Vesti Nedavni događaji Blog

Elektrikli Araç Şarj İstasyonlarına İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Verilmesi

09.06.2020 tarihli ve 31150 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile elektrikli araç şarj istasyonu faaliyet konusu ilk defa İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'e derç edilmiştir.

Bu düzenlemeden sonra tereddütte kalınan konulara ilişkin olarak hazırlanan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nün 24.03.2022 tarihli ve E-14399437-010.06.01-3265630 sayılı yazısına ilişkin tespitler şu şekilde belirtilebilir:

İmar Mevzuatı Kapsamında Konunun Değerlendirilmesi

  • Elektrikli araç şarj istasyonlarının veya şarj ünitelerinin bir temel veya bir kaideye oturması, ahşap, çelik benzeri profil veya beton gibi malzemeler ile inşa faaliyetine konu bir taşıyıcı sisteminin olması, mimari uygulama, statik hesaplama, tesisat projeleri gerektirmesi durumunda yapı tanımı kapsamında değerlendirileceği ve yapı ruhsatı düzenlenmesi gerektiği, bu kapsamda ruhsatlı bir işyerine elektrikli araç şarj istasyonu faaliyet konusu eklenebilmesi için tadilat ruhsatı düzenlenmesi gerekmektedir.
  • Elektrikli araç şarj istasyonlarının veya şarj ünitelerinin yukarıda belirtilen bir inşai faaliyet kapsamında olmadan, yerinde yapı gerektirmeden, sadece montaj ve elektrik bağlantısı niteliğinde olması halinde ise yapı tanımı kapsamına girmeyeceğinden yapı ruhsatı ve yapı kullanma iznine gerek bulunmamaktadır.
  • Yapıldığı tarihteki mevzuata uygun olarak inşası tamamlanmış ve yapı kullanma izin belgesi almış yapılarda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2018/4 sayılı Genelgesi'nin 3. maddesindeki[1] şartlarda tadilat yapılacak olması halinde, tadilatın yürürlükteki plana uygun olmak kaydıyla yapı ruhsatının düzenlendiği tarihteki Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılabilmesi mümkündür.
  • Elektrikli araç şarj istasyonu ve şarj ünitelerinin kurulabilmesi için ilgili elektrik dağıtım şirketinin olumlu görüşünün alınması gerekmektedir.

Çevre Mevzuatı Kapsamında Konunun Değerlendirilmesi

Elektrikli araç şarj istasyonlarının ruhsatlandırma işlemlerinde tehlikeli atıklarla ve atık yönetimi ile ilgili özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla beraber ÇED Yönetmeliği kapsamında yapılacak herhangi bir işlem de bulunmamaktadır. Ancak Çevre Kanunu ve ilgili mevzuata her halükârda uygun hareket edilmesi önerilmektedir.

İşyeri Açma ve Çalışma Mevzuatı Kapsamında Konunun Değerlendirilmesi

  • Üçüncü sınıf gayrisıhhi müessese kapsamında olan elektrikli araç şarj istasyonlarının, yetkili idaresince yapılacak ruhsatlandırmada; İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'te faaliyet konusuyla ilgili aranan şartların yanı sıra faaliyete geçebilmesi için ilgili mevzuatı gereği alınması gereken izin, ruhsat vb. belgeler ile varsa diğer şartların da karşılanması gerekmektedir.
  • Yönetmeliğe uygun olarak düzenlenen elektrikli araç şarj istasyonlarına ilişkin başvuruların kabulünde Yönetmeliğin ekinde bulunan aşağıda yer verilen ÖRNEK-2'de yer alan bilgi ve belgeler yeterlidir.

  • Büyükşehir olan illerde müstakil olarak açılacak elektrikli araç şarj istasyonlarını ruhsatlandırma yetkisi (ESB ve OSB alanları dışında) ilgili ilçe belediyesindedir.
  • Elektrikli araç şarj istasyonu faaliyet konusunun; otoparklarda, alışveriş merkezlerinin otopark alanı olarak ayrılmış yerlerinde ve akaryakıt/LPG istasyonları dâhil bütün gayrisıhhi müesseselerde, ana faaliyet için ruhsat düzenleyen yetkili idare tarafından tali faaliyet olarak ruhsata işlenebileceği gibi belirtilen bu yerlerde üçüncü kişiler tarafından işletilecek elektrikli araç şarj istasyonlarına müstakil ruhsat da düzenlenebilecektir.
  • Ana faaliyet konusu (açık veya kapalı) otopark olan iş yerlerinde, elektrikli araç şarj istasyonu faaliyet konusunun bu faaliyet konusuna tali faaliyet olarak eklenebilecek olup bununla beraber ana faaliyet konusu sair sıhhi müessese (otel, restoran, kafe, kafeterya, lokanta, düğün salonu vb.) kapsamında olan bir işyerinde otopark faaliyet konusunun tali faaliyet olması durumunda elektrikli araç şarj istasyonu faaliyet konusunun ana faaliyete tali faaliyet olarak eklenmesi mümkün değildir.
  • Gayrisıhhi müesseseler dışında yetkili idarelerce uygun görülen ve imar planında bu amaca ayrılmış olan diğer yerlerde açılacak elektrikli araç şarj istasyonlarına müstakil ruhsat düzenlenebilecektir.
  • Tali faaliyet olarak yapılacak ruhsatlandırmalarda, ana faaliyetin yeniden ruhsatlandırılmasını gerektiren bir değişikliğin (işletmenin faaliyet alanının veya konusunun değişmesi, bir üst sınıfa geçmesi, adresinin değişmesi, işletmecinin değişmesi vb.) olmaması halinde ana faaliyet konusu için düzenlenen ruhsatta yeniden mer'i mevzuata uygunluk aranmayacak olup yalnızca tali faaliyet konusuyla ilgili hususlar dikkate alınarak ruhsat yenilenmesi gerekmektedir.
  • Müstakil olarak açılacak elektrikli araç şarj istasyonlarının, farklı bir faaliyet konusu olan akaryakıt/LPG istasyonları için aranan ilave şartlara tabi tutulması mer'i mevzuat gereği mümkün değildir.
  • İstasyonların ruhsatlarına yeni araç şarj ünitesi eklenmesi veya çıkarılması ile ilgili değişiklikler ruhsata işlendiğinde işyerinin faaliyet alanının değişmesi halinde işyerine yeniden ruhsat düzenlenmesi gerekmektedir.
  • Yetkili idare sınırları içinde faaliyet gösterecek bütün araç şarj üniteleri, aynı sınırlar içinde müstakil olarak ruhsatlandırılmış olan ve üniteleri uzaktan veya yerinde yönetilebilen bir elektrikli araç şarj istasyonu ruhsatında belirtilmesi gerektiğinden, bu bakımdan her bir araç şarj ünitesi için ayrı ayrı ruhsat düzenlenmeyecektir.
  • Aynı yetkili idare sınırları içinde elektrikli araç şarj istasyonu niteliğini haiz şekilde tanzim edilmiş ve bu faaliyete uygun altyapısı ve istasyona ait sair yapı elemanları (tuvalet, market, çay ocağı, mescit, büfe, kafe, kafeterya, oto elektrik, lastikçi, yıkama yağlama vb.) bulunan yerlerin araç şarj ünitesi olarak başka bir müstakil ruhsata eklenmesi mümkün değildir.
  • İşyeri açma izni harcı hesaplanması:

Öncelikle işyeri faaliyet alanının; araç şarj istasyonu faaliyet alanı ile araç şarj üniteleri nedeniyle faydalanılan alanların toplamı olacak şekilde hesaplanması gerekmektedir.

Hesaplamanın 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 84. maddesinde yer alan tarifeye göre en az ve en çok harç tutarları esas alınarak yapılması gerektiği belirtilmektedir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 81. Maddesi; "Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması “İşyeri Açma İzni Harcına” tabidir.” Şeklindedir.

Aynı Kanun'un 84. maddesi ise şu şekildedir:

(***Yeniden değerleme oranı gündeme gelebileceğinden en az ve en çok olarak belirtilen değerler değişebilir. ***)

Diğer yandan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 29.07.2023 tarihli ve 32263 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve böylelikle elektrikli araç şarj istasyonlarını yakından ilgilendiren değişiklikler yapılmıştır.[2] Aynı yöndeki değişiklikler Şarj Hizmeti Yönetmeliği’ne de yansıtılmıştır.[3]

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'te yapılan değişiklik ile, şarj istasyonları, müstakil şarj istasyonları ve iş yerlerinde ve toplu yapılarda faaliyette bulunacak elektrikli araç şarj istasyonları olarak ikiye ayrılmıştır. Buna göre;

Müstakil Şarj İstasyonları

İş Yerlerinde ve Toplu Yapılarda Bulunan Şarj İstasyonları

a. Otoparklarda, alışveriş merkezi otopark alanlarında veya akaryakıt istasyonlarında “elektrikli araç şarj istasyonu alanı” olarak ayrılmış parsellerde kurulacak müstakil elektrikli araç şarj istasyonları, İşyeri Ruhsatı yükümlülüklerine tabi olacaktır.

 

b. Buna ek olarak, İşyeri Ruhsatı ile işletilen müstakil elektrikli araç şarj istasyonları bünyesinde sair faaliyet konuları ve yapı elemanları (idari bina, tuvalet, market, çay ocağı, mescit, büfe, kafe, kafeterya, oto elektrik, lastikçi, yıkama yağlama vb.) bulunması mümkün kılınmıştır.

 

Burada öncelikle Belediye Gelirleri Kanunu m.81 ve m.84 uyarınca işyeri açma izin harcı hesaplanarak talep edilecek ve ödemeye binaen de ruhsat teslim edilecektir.

 

Diğer yandan Belediyelerin, Belediye Gelirleri Kanunu m.97. uyarınca; işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenecek istasyonlar için Elektrikli Araç Şarj Ünitesi (adet başına) için ruhsat ücreti talep ettikleri görülmektedir. (Örn. A Bld. 12.000 TL, B Bld. 9.763,00 TL, C Bld. 100.000,00 TL gibi.) Ancak bunun işyeri açma izin harcı ile beraber ayrıca istenen bir bedel mi olduğu bilinmemektedir. Şayet işyeri açma izin harcı ile eş zamanlı talep edilirse mükerrerliğe sebebiyet verebilir.

a. Müstakil elektrikli araç şarj istasyonları dışında, diğer işyerlerinde ve toplu yapılarda kurularak faaliyette bulunacak elektrikli araç şarj istasyonları için ise, artık ayrıca İşyeri Ruhsatı alınmayacak olup, bu istasyonlarda “Yer Seçimi ve Faaliyet İzin Belgesi” alınacaktır.

 

b. Yer Seçimi ve Faaliyet İzin Belgesi alınabilmesi için; Yönetmeliği’nin ekinde yer alan “Örnek-9: Elektrikli Araç İstasyonu Yer Seçimi ve Faaliyet İzin Belgesi Başvuru/Beyan Formu” doldurulur. Başvuru sırasında formdaki bilgi ve belgeler dışında başka herhangi bir belge talep edilemez ve başvuru formundaki beyan esas alınır. Yetkili idare, Değişiklik Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Örnek 10’taki bilgileri içerecek Elektrikli Araç Şarj İstasyonu Yer Seçimi ve Faaliyet İzin Belgesi’ni düzenler.

 

c. Yer seçimi ve faaliyet izin belgesi için araç şarj istasyonu alanı ve istasyon nedeniyle faydalanılan alanlar toplamı olacak şekilde her metrekare için büyükşehirlerde 50 Türk Lirası, diğer yerlerde 25 Türk Lirası üzerinden ücret alınacaktır. Bu tutarlar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacak olup yukarıda belirtilen bu ücret dışında, şarj istasyonları için herhangi bir ücret veya bedel talep edilemez.

2023: 50 TL

2024: % 58,46 (29,23 TL): 79,23 TL

Yönetmelik’e aykırı durumların anılan hükümlere uygun hâle getirilmesi için verilen süre, 31 Temmuz 2024 tarihine kadar uzatılmıştır. Bu kapsamda elektrikli araç şarj istasyonlarının 31.07.2024 tarihine kadar ruhsatlandırılması gerekmektedir. Aksi halde İdare tarafından istasyonların ruhsatı bulunmadığından bahisle çeşitli idari yaptırım kararları alınması kuvvetle muhtemeldir.

Elektrikli Araç Şarj İstasyonlarına İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Verilmesine İlişkin Rehber

  1. Elektrikli araç şarj istasyonu inşa edilirken istasyonda yapı tanımı kapsamına giren unsurların bulunması halinde “YAPI RUHSATI” ve “YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ” alınız.
  2. Elektrikli araç şarj istasyonu kurulum aşamasında ilgili elektrik dağıtım şirketinin olumlu görüşünü alınız.
  3. Elektrikli araç şarj istasyonlarını otoparklarda, alışveriş merkezlerinin otopark alanı olarak ayrılmış yerlerinde ve akaryakıt/LPG istasyonları dâhil bütün gayrisıhhi müesseselerde tali faaliyet olarak ruhsata ekletebilirsiniz.
  4. İşyeri ruhsatı başvurusu yapılmadan önce işyerinin İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğe uygun hale getiriniz.
  5. İşyerini tanzim ederken; 
  • İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili tedbirlerin alınmış olmasına,
  • Engellilerin işyerine giriş ve çıkışları için gereken kolaylaştırıcı tedbirlerin alınmış olmasına,
  • Yabancı uyrukluların işyeri açması ve çalıştırması konusunda gerekli izinlerin alınmış olmasına,
  • İnsan sağlığına zarar verilmemesi ile ilgili düzenlemelere uyulmuş olmasına,
  • Doğanın korunması ve çevre kirliliğine yol açılmaması ile ilgili düzenlemelere uyulmuş olmasına,
  • Yangın ve patlama ile ilgili düzenlemelere uyulmuş olmasına,
  • Genel güvenlik ile ilgili düzenlemelere uyulmuş olmasına,
  • Trafik ve karayolları ile ilgili düzenlemelere uyulmuş olmasına,
  • İmar ve kat mülkiyeti ile ilgili düzenlemelere uyulmuş olmasına, Dikkat ediniz. 
  1. İşyeri ruhsatı başvurusunda Yönetmelik ekinde yer alan ÖRNEK 2 GAYRİSIHHÎ MÜESSESE AÇMA RUHSATI BAŞVURU/BEYAN FORMU’nu doldurunuz.
  2. Formun 3. Maddesinde yer alan faaliyet konusunu “ELEKTRİKLİ ARAÇ ŞARJ İSTASYONU” olarak belirtiniz.
  3. Formun 14. Maddesinde yer alan “ÜÇÜNCÜ SINIF” seçeneğini işaretleyiniz.
  4. Elektrikli araç şarj istasyonları Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında olmadığı için Formun 16. Maddesindeki seçenekleri boş bırakabilirsiniz.
  5. İşyerinin karayolu trafik güvenliği gerektiren bir yerde olması durumunda “GEÇİŞ YOLU İZİN BELGESİ” aranmaktadır. Bu belge varsa Formun 17. maddesindeki “VAR” seçeneğini işaretleyiniz.
  6. Şarj istasyonları için Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamında yangına karşı gerekli tedbirlerin alınmış olması yeterli olup Formun 18. Maddesindeki seçenekleri boş bırakabilirsiniz.
  7. Elektrikli araç şarj istasyonları tehlikeli atıklarla ve atık yönetimi ile ilgili özel bir düzenlemeye tabi olmadığı için Formun 20. Maddesindeki seçenekleri boş bırakabilirsiniz.
  8. Doldurduğunuz formu ekleriyle birlikte belediyeye teslim ediniz ve işyeri açma izni harcını ödeyerek ruhsatınızı teslim alınız.
  9. Ruhsatı düzenleyecek olan belediyenin başvuru tarihinden itibaren 1 ay içinde yapacağı ruhsatı kesinleştirici nitelikteki denetiminde tespit edilecek mevzuata aykırılıkları ve eksiklikleri gideriniz.
  10. Faaliyet konusuyla ilgili bu Yönetmelik kapsamı dışındaki mevzuat hükümlerine uygunluğunun işletmeci sorumluluğunda olduğunu unutmayınız.

Yönetmelik Eki İlgili Dökümanlar

17.05.2024

Av. Nisa Kaçıra | Kıdemli Şirket Avukatı

[1]Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2018/4 sayılı Genelgesi'nin 3. Maddesi; “…Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önceki mevzuat doğrultusunda yapımı tamamlanıp yapı kullanma izni almış yapılarda, mevcut yapının emsal ve inşaat alanını, kullanım amacını, tadilata konu olmayan bağımsız bölümlerin arsa paylarını, saçak seviyesi ve çekme mesafelerini ihlal etmemek, binanın taşıyıcı sistemini olumsuz etkilememek, ayrıca yürürlükteki yangın, deprem, ısı ve su yalıtımı, çevre ve enerji verimliliği ile ilgili tedbirlerin alınması kaydıyla yapılacak tadilat işlemlerinin, yapı ruhsatının düzenlendiği tarihteki yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılabileceği…” şeklindedir.

[2] “Elektrik enerjisi ile çalışan araçların elektrik ihtiyacını temin edebilmeleri için yetkili idarece uygun görülecek ve imar planında “elektrikli araç şarj istasyonu alanı” olarak ayrılmış parsellerde kurulacak müstakil elektrikli araç şarj istasyonları ile diğer iş yerlerinde ve toplu yapılarda kurularak faaliyette bulunacak elektrikli araç şarj istasyonları,

2.2.1- Müstakil elektrikli araç şarj istasyonlarına bu Yönetmelik gereğince işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenir.

2.2.2- Müstakil elektrikli araç şarj istasyonları dışında, diğer iş yerlerinde ve toplu yapılarda kurularak faaliyette bulunacak elektrikli araç şarj istasyonları için bu Yönetmeliğin eki ÖRNEK 9’da yer alan forma uygun şekilde doldurularak yapılacak başvurular sonucu yetkili idarelerce yer seçimi ve faaliyet izin belgesi, bu Yönetmeliğin eki ÖRNEK 10’da yer alan yer alan bilgileri içerecek şekilde düzenlenir. Yer seçimi ve faaliyet izin belgesi düzenlenen istasyonlar için ayrıca işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmez…

2.2.3- Elektrikli araç şarj istasyonlarına işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile yer seçimi ve faaliyet izin belgesi büyükşehirlerde büyükşehir belediyesi tarafından verilir…

2.2.5- Yer seçimi ve faaliyet izin belgesi için araç şarj istasyonu alanı ve istasyon nedeniyle faydalanılan alanlar toplamı olacak şekilde her metrekare için büyükşehirlerde 50.-TL, diğer yerlerde 25.-TL üzerinden ücret alınır. Tespit edilen bu tutarlar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu alt maddede belirtilen ücret dışında, istasyonlar için herhangi bir ücret veya bedel alınamaz…”

[3] 23. Madde; “(1) Bir şarj istasyonunun şarj hizmeti sunmaya başlayabilmesi için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca işyeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olması zorunludur. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının geçerliliğini yitirdiğinin anlaşılması halinde şarj istasyonunda şarj hizmetine yönelik faaliyetler sonlandırılır.”